Triskel

Prastary symbol życia i odrodzenia

Dla starożytnych Celtów triskele i spirale (od których wywodzą się te pierwsze) były w pełni świętymi znakami. Symbol ten jest jednym z najstarszych, związany z człowiekiem praktycznie od początku jego istnienia. Spirale w zależności od kierunku w jakim się „skręcały” miały dwa różne znaczenia. Prawoskrętna spirala jest przyjęta jako ta pierwotna. Oznaczała energię, rozwój, wzrost i słońce. W triskelach oznaczały odrodzenie i nowe życie. Lewoskrętne spirale oznaczały więc tym samym wszystkie przeciwne i negatywne aspekty, związane były również z podróżą duchową przez kolejne wcielenia.

Słowiańska Troistość
Triskel to symbol tańczącej energii, znak wiązany przede wszystkim z celtami, choć nawet Słowianie przyjęli ten i kilka innych symboli pierwotnych do swojej wiary. Zostając na chwilę przy wątku dotyczącym triskelionów u Słowian, warto zaznaczyć, że nie do końca wiadomo czy triskel odgrywał tak dużą rolę jak u celtyckich sąsiadów. Powiązania istnieją, choć nie należy traktować tego symbolu jako wariantu swastyki. U rodzimych mieszkańców Polski, swastyki wiązały się przeważnie z symbolicznym znaczeniem czwórki bądź ósemki, natomiast triskeliony składały się z trzech spirali, mających jeden środek. Nie trudno się domyślić, że w przeciwieństwie do słowiańskiego symbolu, triskel utożsamiany był z liczbą „3”. Trójka w słowiańskim świecie była liczbą Welesa, pana podziemnego świata. Sporym wyzwaniem jest jednak w dzisiejszych czasach powrócić do tej symboliki i jednoznacznie stwierdzić czy Weles mógł posiadać związki z potrójnymi spiralami. Jedyną poszlaką jest kult pomorskiego bóstwa Trygława, boga o trzech głowach silnie oddającego cechy Welesa.

Niekończąca się Trójka
Troistość zawarta w triskelionach zdaje się nie mieć końca. Celtowie przyjmowali podział świata na trzy żywioły i tutaj pojawiała się znowu potrójna spirala (ogień był święty ale nie był wliczany w poczet żywiołów, może kiedyś opiszę skąd i dlaczego Celtowie mieli tak osobliwy stosunek do ognia). Symbolika trójki w triskelach odnosi się też do triady bogiń – Morrigan, Machy i Badb, a także do potrójnego aspektu Bogini, która u Celtów była jednocześnie w trzech osobach (brzmi znajomo?) – dziewicy, matki i staruchy. Triskel w znaczeniu Potrójnej Bogini składał się z pierwszej spirali wiązanej z dziewicą, a więc z wszystkim co niewinne, młode, porywcze i czyste. Druga spirala wiązana z matką obrazowała wszystko co związane z macierzyństwem, opieką, dojrzałością i rozwagą. Trzecią spiralą władała starucha, mądra, straszna i wiązana z aspektami śmierci i siły duchowej. W odniesieniu do człowieka triskelion symbolizował trzy stany wieku: młodość, dojrzałość i starość. Tak samo symbolika ta miała się z podróżą duszy przez liczne wcielenia. Życie zaczyna się w jednej spirali, toczy się, po czym wraca do początku i rozpoczyna na nowo w kolejnej spirali. Niekończący się cykl. Triskel to również symbol potrójnego pojęcia świata: względem płaszczyzn (fizyczna, duchowa i zaświaty) i względem form (ląd, morze i niebo).

Strach przed złem
Chrześcijanie traktują obecnie każdy symbol związany z pogaństwem jako pochodną od Szatana i wszystkiego co związane z piekłem. Triskel również nie obronił się przed przypisaniem mu dodatkowych znaczeń. Mimo, że symbol ten jest znakiem religii pierwotnych, a nie tak jak chrześcijaństwo rzekomo objawionych, został początkowo przyjęty jako odpowiednik trójcy świętej. Dziś kościół odcina się od tej asymilacji, stawiając potrójną spiralę na równi ze swastyką, w której nie widzi prastarego symbolu religijnego a jedynie Hitlera i jego ideologię. Spotkałem się też z propagowaniem informacji, że triskel to trójramienna odmiana germańskiej swastyki, mająca swoje korzenie w Indiach i kulcie straszliwej bogini Kali. Według tych znaczeń triskel miał symbolizować noc, magię i zniszczenie. Nie wiem jednak czy jest sens nawet śmiać się z takiej wersji, zwłaszcza, że symbol o którym mowa oznacza życie, odrodzenie, słońce i nie bez powodu zresztą „tańczącą energię”.

Emrys MacDara